Rahim ağzı kanserinin ölümcül fakat önlenebilir bir hastalık olduğunu belirten Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ateş Karateke, bu hususta merak edilen noktalara değinip, değerli ihtarlarda bulundu.
Çoklukla 50 yaş civarında ortaya çıkan rahim ağzı (serviks) kanseri artık ergenlerde de görülüyor. Bayan Hastalıkları-Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ateş Karateke, günümüzde hayli sık rastlanan hastalığın sebeplerini, belirtilerini, korunma yollarını ve tedavisiyle ilgili sorularımı şöyleki yanıtladı…
Prof. Dr. Ateş Karateke
1 – SEBEPLERİ NELERDİR?
Ekseriyetle HPV ismi verilen virüsten kaynaklanır. Hastalık oluşma evresinde pek belirti göstermez. çabucak sonrasında, pelvik ağrı yahut bağ daha sonrası vajinada kanama olabilir.
2 – HPV VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?
Rahim ağzı kanseri ekseriyetle cinsel yolla bulaşan hastalıklar grubundaydı. Lakin araştırmalar kararında temas yoluyla da bulaşabilir hale geldiğini gördük. HPV virüsü; bu virüsü taşıyan bir kişinin kullandığı tuvalete girmek ya da tuvalet kullanması daha sonrası ellerini yıkamayan şahısla tokalaşmak ve birebir eşyayı giymek (iç çamaşırı, mayo gibi…) ile de bulaşabilir.
3 – EN ÇOK KİMLER RİSK ALTINDA?
Erken yaşta cinsel ilgi (21 yaşından önce), epey eşlilik, HPV için yüksek taşıyıcılık riskine sahip erkek (oldukca eşli) ile alaka durumlarında, HPV enfeksiyon riski ve irtibatlı olduğu hastalıkların görülme sıklığı artmaktadır. Sigara içmek HPV enfeksiyonunun kalıcı bulunmasına niye olurak kanseri tetikleyebilir.
4 – AŞILAR NE KADAR TESİRLİ?
Günümüzde 2 farklı esirgeyici HPV aşısı kullanılmaktadır. Bunlardan birincisi; dörtlü; ikincisi ise ikili aşıdır. Yapılan çalışmalarda, her iki aşının da içerdiği tiplerle alakalı rahim ağzı kanserinin öncüsü lezyonlarını ve kanseri yüzde 70 oranında engellediği gösterilmektedir. En başarılı tesir için çocukluk (11-15 yaş) periyodunda aşılanmakta yarar vardır. Çocukluk devrinde yaptırmamış olanların 26 yaşına kadar aşı yaptırmaları önerilir.
5 HASTALIKTAN NE VAKİT KUŞKU EDİLMELİ?
Rahim ağzı kanserlerinin büyük bir kısmı erken devirde rastgele bir belirti vermez. Belirti vermesi durumunda en sık görülen şikayet ise vajinal kanamadır. Menopoz periyodundaki kanamalara da rahim ağzı kanserinin niye olabileceğini unutmamak gerekir.
6 NASIL ÖNLENEBİLİR?
Olağan hücrelerin kanser hücrelerine dönmesi ekseriyetle 10 yıl alabilir. Bu 10 yılda tarama testleri ile yani PAP Smear ve HPV DNA testleriyle öncü lezyonlar yakalanabilir ve hastalık basitçe tedavi edilebilir. Tedavide ise 2 ana prosedür bulunmaktadır. Bunlardan birincisi cerrahi tedavidir. Erken evrede standart olarak uygulanan cerrahi usul; rahmin, kanserin yayılması olası etraf yapılar ve lenf bezleriyle birlikte çıkartılmasını kapsıyor. Başka tedavi formu ise; ameliyat yapılmadan hastanın radyoterapi ve çoğunlukla eş vakitli verilen kemoterapidir. Radyoterapinin öncelikli olarak kullanıldığı tedavi seçeneği, ekseriyetle cerrahinin uygulanamadığı ileri evredeki hastalar oluyor.
7 TEDAVİ GÖREN BAYANLAR ANNE OLABİLİR Mİ?
Genç yaş kümesinde bulunan ve çocuk sahibi olmayı istek eden hastalar için seçilecek tedavi özel bir ehemmiyet gerektirir. Bu yaş kümesindeki hastalarda yalnızca rahim ağzı ve lenf bezlerinin alınması ve rahim ana gövdesinin korunması sağlanabilir ve bu biçimdece doğurganlık devam edebilir.
Çoklukla 50 yaş civarında ortaya çıkan rahim ağzı (serviks) kanseri artık ergenlerde de görülüyor. Bayan Hastalıkları-Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ateş Karateke, günümüzde hayli sık rastlanan hastalığın sebeplerini, belirtilerini, korunma yollarını ve tedavisiyle ilgili sorularımı şöyleki yanıtladı…
Prof. Dr. Ateş Karateke
1 – SEBEPLERİ NELERDİR?
Ekseriyetle HPV ismi verilen virüsten kaynaklanır. Hastalık oluşma evresinde pek belirti göstermez. çabucak sonrasında, pelvik ağrı yahut bağ daha sonrası vajinada kanama olabilir.
2 – HPV VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?
Rahim ağzı kanseri ekseriyetle cinsel yolla bulaşan hastalıklar grubundaydı. Lakin araştırmalar kararında temas yoluyla da bulaşabilir hale geldiğini gördük. HPV virüsü; bu virüsü taşıyan bir kişinin kullandığı tuvalete girmek ya da tuvalet kullanması daha sonrası ellerini yıkamayan şahısla tokalaşmak ve birebir eşyayı giymek (iç çamaşırı, mayo gibi…) ile de bulaşabilir.
3 – EN ÇOK KİMLER RİSK ALTINDA?
Erken yaşta cinsel ilgi (21 yaşından önce), epey eşlilik, HPV için yüksek taşıyıcılık riskine sahip erkek (oldukca eşli) ile alaka durumlarında, HPV enfeksiyon riski ve irtibatlı olduğu hastalıkların görülme sıklığı artmaktadır. Sigara içmek HPV enfeksiyonunun kalıcı bulunmasına niye olurak kanseri tetikleyebilir.
4 – AŞILAR NE KADAR TESİRLİ?
Günümüzde 2 farklı esirgeyici HPV aşısı kullanılmaktadır. Bunlardan birincisi; dörtlü; ikincisi ise ikili aşıdır. Yapılan çalışmalarda, her iki aşının da içerdiği tiplerle alakalı rahim ağzı kanserinin öncüsü lezyonlarını ve kanseri yüzde 70 oranında engellediği gösterilmektedir. En başarılı tesir için çocukluk (11-15 yaş) periyodunda aşılanmakta yarar vardır. Çocukluk devrinde yaptırmamış olanların 26 yaşına kadar aşı yaptırmaları önerilir.
5 HASTALIKTAN NE VAKİT KUŞKU EDİLMELİ?
Rahim ağzı kanserlerinin büyük bir kısmı erken devirde rastgele bir belirti vermez. Belirti vermesi durumunda en sık görülen şikayet ise vajinal kanamadır. Menopoz periyodundaki kanamalara da rahim ağzı kanserinin niye olabileceğini unutmamak gerekir.
6 NASIL ÖNLENEBİLİR?
Olağan hücrelerin kanser hücrelerine dönmesi ekseriyetle 10 yıl alabilir. Bu 10 yılda tarama testleri ile yani PAP Smear ve HPV DNA testleriyle öncü lezyonlar yakalanabilir ve hastalık basitçe tedavi edilebilir. Tedavide ise 2 ana prosedür bulunmaktadır. Bunlardan birincisi cerrahi tedavidir. Erken evrede standart olarak uygulanan cerrahi usul; rahmin, kanserin yayılması olası etraf yapılar ve lenf bezleriyle birlikte çıkartılmasını kapsıyor. Başka tedavi formu ise; ameliyat yapılmadan hastanın radyoterapi ve çoğunlukla eş vakitli verilen kemoterapidir. Radyoterapinin öncelikli olarak kullanıldığı tedavi seçeneği, ekseriyetle cerrahinin uygulanamadığı ileri evredeki hastalar oluyor.
7 TEDAVİ GÖREN BAYANLAR ANNE OLABİLİR Mİ?
Genç yaş kümesinde bulunan ve çocuk sahibi olmayı istek eden hastalar için seçilecek tedavi özel bir ehemmiyet gerektirir. Bu yaş kümesindeki hastalarda yalnızca rahim ağzı ve lenf bezlerinin alınması ve rahim ana gövdesinin korunması sağlanabilir ve bu biçimdece doğurganlık devam edebilir.