Amerika’da 90 bin corona geçirmiş hastanın bilgilerinin incelendiği bir araştırma, Covid-19 enfeksiyonunun, ileride böbrek yetmezliğine yol açabileceğini ortaya koydu. Çalışmada, bilhassa Covid’i ağır bakımda geçiren hastalarda, daha sonraki 6 ay ortasında böbrek işlevlerinde yüzde 30dan fazla kayıp gelişme riskinin 3 kat artırdığı görüldü.
Pandeminin üçüncü yılına girmek üzere olduğumuz bugünlerde, Kovid-19un bedende yarattığı uzun vadeli tesirlerine dair yeni bilgiler de ortaya çıkmaya başladı. Son olarak Amerikan Nefroloji Derneği tarafınca geçen Eylül ayında yayınlanan araştırmaya nazaran, bilhassa 65 yaş üstü kesimde, hastaneye yatmasa dahi, Covid-19 geçirmiş olmak, uzun vadede böbrek yetmezliğine yol açma riskini artırıyor.
Bugüne kadar Covid-19 enfeksiyonunun, süreksiz olarak böbrekte hasar yarattığı ve tedavilerden daha sonra böbreklerin olağana döndüğü biliniyordu. Lakin bu yeni çalışma, hastalığın uzun vadede de kronik böbrek hastalığı riskini artırabildiğini ortaya koydu. 10 Mart Dünya Böbrek Günü niçiniyle düzenlenen basın toplantısında konuşan Türk Böbrek Vakfı Mütevelli Üyesi ve Bezmialem Vakıf Üniversitesi Rektörü, Nefrolog Prof. Dr. Rümeyza Kazancıoğlu ile Türk Böbrek Vakfı Lideri Timur Erk, kıymetli ihtarlarda bulundu.
BÖBREKLERDEKİ TESİRİ 6 AY daha sonra BİLE SÜRÜYOR
Amerikan Nefroloji Derneğinin Mecmuasında yayınlanan “Uzun Müddetli COVID’de Böbreğe Ait Sonuçlarö başlıklı araştırmada, ülke genelindeki Gazi Hastanelerine başvuran bilhassa 60 yaş üstü erkek hastaların bilgileri izlendi. Yapılan tahlilleri pahalandıran Prof. Dr. Rümeyza Kazancıoğlu, şu ayrıntıları verdi: “ABD St Louisde gerçekleştirilmiş bir çalışma dataları bunlar.
Orada ve tüm ABD’deki Gazi Hastanelerine başvuran hastalardan elde edilmiş ve Covid geçiren bir kümeyle, Covide yakalanmayıp öteki şikayetlerle hastaneye başvuran hastalar, 6 aylık bir müddetç ortasında böbrek hastalığı gelişme riski ya da mevcut böbrek hastalığının ilerlemesi açısından kıyaslanmış. 90 bine yakın Covid geçiren hastalara karşılık 1,5 milyona yakın Covid dışı hastanın kayıtları incelenmiş ve 6 ay boyunca izlenmiş. Burada da Covidi meskende geçirenler, hastanede geçirenler yahut ağır bakımda yatanlar formunda bir kategorilendirme yapılmış. Çalışmayı yaparken de (böbrek hastalıkları açısından) 29 farklı parametreyi de birbiriyle eşit hale getirmişler ve çok ince tahliller yapılmış.
Çalışma gösteriyor ki Covidi ne kadar ağır geçirirseniz, güzelleştikten 6 ay daha sonrasında dahi böbrek üstündeki tesirleri devam ediyor. Bu çalışma bize gösteriyor ki bir sefer Covid geçirince, iyileşseniz de genel sıhhat denetimi yaparken böbreklere de baktırmayı unutmamamız gerektiğini göstermiş oldu. Böbrek hastalığı riski açısından şimdiye dek daima hipertansiyon, şeker hastalığı üzere risk faktörlerinden bahsederken, bundan bu biçimde Covid geçirmiş olmak da parametreler içinde yer alacak üzere görünüyor.”
PANDEMİDE KULLANIMI ARTAN BİTKİSEL ESERLER BÖBREĞİ TEHDİT EDİYOR
Türk Nefroloji Derneğinin de böbrek hastalarında Covid geçirmiş olmanın yarattığı tesirlere dair bir çalışma yürütüldüğünü de vurgulayan Prof. Dr. Kazancıoğlu, “Bu çalışmanın ikinci etabında da aslında Covid geçiren hastalar ile geçirmemiş bireylerin böbrek hastalıkları açısından nasıl farklar oldu, var ise böbrek hastalıkları daha mı berbatlaştı diye birtakım tahliller yapmaya uğraş ediyoruz” dedi.
Bitkisel destek yahut vitaminlerin böbrek sıhhatini tehlikeye atabileceğini de belirten Prof. Dr. Kazancıoğlu, “Vücut direncimizi koruyalım, hastalık bize bulaşmasın korkusuyla hakikaten birtakım eserler, destekler, bitkisel eserlere önemli bir yöneliş oldu. Onu içelim, bu vitamini alalım diyerek bu eserler denetimsizce kullanıldı. Lakin ilaçların yahut kullandığınız desteklerin dozu fazlaca değerli. Her ilaç yahut destek eser, herkese yeterli gelmeyebilir. Kullandığınız öbür ilaçlar olabilir, onlarla etkileşimi olabilir, yan tesirler yapabilir, bununla birlikte bunların bedenden atılım yolu da böbrekler ve böbreğe gereksiz bir yük bindirip onun daha çabuk yorulmasına ya da bozulmasına yol açabilir. Bu hususta en büyük bilgi bir daha geçtiğimiz aylarda Çin’den geldi.
Çin tıbbında bitkisel mamüllerin bilinçsizce kullanılması daha sonrası ortaya çıkan akut böbrek hasarı olguları sunuldu. Artık bitkisel eserlerle ortaya çıkan böbrek hasarı tablosu tanıma var bizim kitaplarımızda” dedi.
“HALA BÖBREĞE GÜZEL GELİYOR DİYE İNEK İDRARI İÇEN VAR”
Türk Böbrek Vakfı Lideri Timur Erk ise halk içinde böbreğe güzel geleceği düşünülerek hala farklı farklı sistemlere riayet edildiğini ve bunun da tam aksine böbrek sıhhatini tehlikeye attığını söyleyerek şunları kaydetti:
“İnek ve deve idrarı böbrek şikayetleri için başvurulan tekniklerden biri. Ancak bizim daha çok denenmiş ve kabul görmüş bitkisel eserlere değinmemiz lazım. Bunu da uzmanlara sorarak yapmak lazım. Olay sayıları 30 binlerin altına inmeye başladı. Herkeste bir rehavet görülüyor. Aşılanma oranımız üçüncü doz değil, iki dozda bile yüzde 65lerde. ötürüsıyla işi sıkı tutmaya devam etmemiz gerekiyor. Hele ki riskli kümenin başında gelen böbrek nakli geçirmiş olanlar, böbrek yetmezliği niçiniyle diyalize girenler ya da kronik böbrek hastalığı bulunanların bilhassa hayli dikkat etmesi gerekiyor. Ne olursa olsun maske kullanmaya devam etmelerini söylüyoruz.”
Pandeminin üçüncü yılına girmek üzere olduğumuz bugünlerde, Kovid-19un bedende yarattığı uzun vadeli tesirlerine dair yeni bilgiler de ortaya çıkmaya başladı. Son olarak Amerikan Nefroloji Derneği tarafınca geçen Eylül ayında yayınlanan araştırmaya nazaran, bilhassa 65 yaş üstü kesimde, hastaneye yatmasa dahi, Covid-19 geçirmiş olmak, uzun vadede böbrek yetmezliğine yol açma riskini artırıyor.
Bugüne kadar Covid-19 enfeksiyonunun, süreksiz olarak böbrekte hasar yarattığı ve tedavilerden daha sonra böbreklerin olağana döndüğü biliniyordu. Lakin bu yeni çalışma, hastalığın uzun vadede de kronik böbrek hastalığı riskini artırabildiğini ortaya koydu. 10 Mart Dünya Böbrek Günü niçiniyle düzenlenen basın toplantısında konuşan Türk Böbrek Vakfı Mütevelli Üyesi ve Bezmialem Vakıf Üniversitesi Rektörü, Nefrolog Prof. Dr. Rümeyza Kazancıoğlu ile Türk Böbrek Vakfı Lideri Timur Erk, kıymetli ihtarlarda bulundu.
BÖBREKLERDEKİ TESİRİ 6 AY daha sonra BİLE SÜRÜYOR
Amerikan Nefroloji Derneğinin Mecmuasında yayınlanan “Uzun Müddetli COVID’de Böbreğe Ait Sonuçlarö başlıklı araştırmada, ülke genelindeki Gazi Hastanelerine başvuran bilhassa 60 yaş üstü erkek hastaların bilgileri izlendi. Yapılan tahlilleri pahalandıran Prof. Dr. Rümeyza Kazancıoğlu, şu ayrıntıları verdi: “ABD St Louisde gerçekleştirilmiş bir çalışma dataları bunlar.
Orada ve tüm ABD’deki Gazi Hastanelerine başvuran hastalardan elde edilmiş ve Covid geçiren bir kümeyle, Covide yakalanmayıp öteki şikayetlerle hastaneye başvuran hastalar, 6 aylık bir müddetç ortasında böbrek hastalığı gelişme riski ya da mevcut böbrek hastalığının ilerlemesi açısından kıyaslanmış. 90 bine yakın Covid geçiren hastalara karşılık 1,5 milyona yakın Covid dışı hastanın kayıtları incelenmiş ve 6 ay boyunca izlenmiş. Burada da Covidi meskende geçirenler, hastanede geçirenler yahut ağır bakımda yatanlar formunda bir kategorilendirme yapılmış. Çalışmayı yaparken de (böbrek hastalıkları açısından) 29 farklı parametreyi de birbiriyle eşit hale getirmişler ve çok ince tahliller yapılmış.
Çalışma gösteriyor ki Covidi ne kadar ağır geçirirseniz, güzelleştikten 6 ay daha sonrasında dahi böbrek üstündeki tesirleri devam ediyor. Bu çalışma bize gösteriyor ki bir sefer Covid geçirince, iyileşseniz de genel sıhhat denetimi yaparken böbreklere de baktırmayı unutmamamız gerektiğini göstermiş oldu. Böbrek hastalığı riski açısından şimdiye dek daima hipertansiyon, şeker hastalığı üzere risk faktörlerinden bahsederken, bundan bu biçimde Covid geçirmiş olmak da parametreler içinde yer alacak üzere görünüyor.”
PANDEMİDE KULLANIMI ARTAN BİTKİSEL ESERLER BÖBREĞİ TEHDİT EDİYOR
Türk Nefroloji Derneğinin de böbrek hastalarında Covid geçirmiş olmanın yarattığı tesirlere dair bir çalışma yürütüldüğünü de vurgulayan Prof. Dr. Kazancıoğlu, “Bu çalışmanın ikinci etabında da aslında Covid geçiren hastalar ile geçirmemiş bireylerin böbrek hastalıkları açısından nasıl farklar oldu, var ise böbrek hastalıkları daha mı berbatlaştı diye birtakım tahliller yapmaya uğraş ediyoruz” dedi.
Bitkisel destek yahut vitaminlerin böbrek sıhhatini tehlikeye atabileceğini de belirten Prof. Dr. Kazancıoğlu, “Vücut direncimizi koruyalım, hastalık bize bulaşmasın korkusuyla hakikaten birtakım eserler, destekler, bitkisel eserlere önemli bir yöneliş oldu. Onu içelim, bu vitamini alalım diyerek bu eserler denetimsizce kullanıldı. Lakin ilaçların yahut kullandığınız desteklerin dozu fazlaca değerli. Her ilaç yahut destek eser, herkese yeterli gelmeyebilir. Kullandığınız öbür ilaçlar olabilir, onlarla etkileşimi olabilir, yan tesirler yapabilir, bununla birlikte bunların bedenden atılım yolu da böbrekler ve böbreğe gereksiz bir yük bindirip onun daha çabuk yorulmasına ya da bozulmasına yol açabilir. Bu hususta en büyük bilgi bir daha geçtiğimiz aylarda Çin’den geldi.
Çin tıbbında bitkisel mamüllerin bilinçsizce kullanılması daha sonrası ortaya çıkan akut böbrek hasarı olguları sunuldu. Artık bitkisel eserlerle ortaya çıkan böbrek hasarı tablosu tanıma var bizim kitaplarımızda” dedi.
“HALA BÖBREĞE GÜZEL GELİYOR DİYE İNEK İDRARI İÇEN VAR”
Türk Böbrek Vakfı Lideri Timur Erk ise halk içinde böbreğe güzel geleceği düşünülerek hala farklı farklı sistemlere riayet edildiğini ve bunun da tam aksine böbrek sıhhatini tehlikeye attığını söyleyerek şunları kaydetti:
“İnek ve deve idrarı böbrek şikayetleri için başvurulan tekniklerden biri. Ancak bizim daha çok denenmiş ve kabul görmüş bitkisel eserlere değinmemiz lazım. Bunu da uzmanlara sorarak yapmak lazım. Olay sayıları 30 binlerin altına inmeye başladı. Herkeste bir rehavet görülüyor. Aşılanma oranımız üçüncü doz değil, iki dozda bile yüzde 65lerde. ötürüsıyla işi sıkı tutmaya devam etmemiz gerekiyor. Hele ki riskli kümenin başında gelen böbrek nakli geçirmiş olanlar, böbrek yetmezliği niçiniyle diyalize girenler ya da kronik böbrek hastalığı bulunanların bilhassa hayli dikkat etmesi gerekiyor. Ne olursa olsun maske kullanmaya devam etmelerini söylüyoruz.”