İnsanlar hayatlarını ekseriyetle emekliliktilk evvel ve daha sonra diye ikiye ayırır. Çoğunluğun emeklilik hayallerini bir kıyı kasabasında sakin bir hayat süsler. ‘‘Ancak emeklilik asla bir köşeye çekilmek değildir. 2017 yılında 105 yaşında hayatını kaybeden ve o güne kadar günde 18 saat çalışmaya devam eden Japon Dr. Shigeaki Hinohara’nın ölmedilk evvel uzun yaşamak için hazırladığı reçetede ‘mümkün olduğunca geç emekli ol’ öğüdüne birinci sırada yer vermiştir” diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, emeklilik periyodunu sağlıklı geçirme yollarını şu biçimde anlattı.
Emekliliğin ruhsal etkileri
Her şeydilk evvel şunu kabul etmeniz gerekir ki; çalışmak ömrünüzde bir maksattır ve bir tertip rutini oluşturmanızı sağlar. Sabah erken kalkmak için niye sunar. Hepimiz güne başlamak için bir niçine gereksinim duyarız. Hayatta bir maksada tutunmak her vakit bilişsel kabiliyetlerinizi de yüksek düzeyde meblağ. Bir rutinin ve gaye hissinin kaybı, emeklilikten daha sonra depresyon belirtileri yaşamanıza niye olabilir. Emeklilik daha sonrası depresyon pek yaygın bir durumdur. Emekliliğin depresyon haricinde zihinsel sıhhat üzerinde öbür tesirleri de vardır. Mali telaşlar, diğerlerine bağımlı olma korkusu ve hareketsiz hayat birlikteinde korkuyu artırabildiği üzere anksiyeteye de sebep olabilir.
Beyne zararları
Anadolu’da yaygın bir tabir vardır “unumu eledim eleğimi astım” diye… Biroldukça insan belli bir yaşa kadar çalıştıktan daha sonra artık köşeye çekilip dinlenme ve meydanı gençlere bırakma vaktinin geldiğini düşünür. Lakin bilim bunun büyük bir yanılsama olduğunu yapılan araştırmalarla ortaya koymaktadır. Buna bir daha Anadolu’daki bir öteki tabirle karşılık vermek epey yanlışsız olur; “İşleyen demir ışıldar”. Beyniniz ve vücudunuz hareket halinde olduğu sürece daha faal ve tesirli çalışmaya devam eder. özetlemek gerekirsesı, uzun mühlet dinlenmek paslanmaktır. Araştırmalar, emekliliği daha makûs sıhhat ve bilişsel fonksiyondaki düşüşle ilişkilendirir. Ayrıyeten biroldukca araştırmaya gore emeklilik daha sonrası Alzheimer üzere demans çeşitleri gelişme riski gösteriyor. Beynin sürece suratındaki düşüş; hafızayı, düşünme suratını, sözel yetenekleri ve öbür bilişsel yetenekleri olumsuz etkiliyor. Bilgiyi sürece suratınız ne kadar uzun sürerse o bilgiyi unutma ve başların karışması o kadar mümkündür.
İşte araştırma neticeleri
Bilimsel araştırmalara bakılırsa;
■ Erken emekli olan bireylerin daha uzun müddet çalışanlara göre bunama riski daha yüksektir.
■ Etkin olan beyinler daha fazla kontağa ve daha düşük bilişsel gerileme riskine sahip olma eğilimindedir.
■ Beyni daima meşgul tutmak, kaslarımızı formda tutmaktan farklı değildir. Beyin hücreleri kullanılmazsa fonksiyonunu kaybeder.
■ Devam eden beyin sıhhati için emekliliğe geçiş sürecinde toplumsal bağları güçlendirmek fazlaca kıymetlidir.
■ Gönüllülük yahut fiyatlı çalışma fizikî ve zihinsel sıhhati olumlu tesirler.
■ İştirakçileri 30 yılı aşkın bir süre izleyen İngiliz araştırmacılar, sözel hafızanın (sözcükleri ve lisanı içeren öteki soyutlamaları hatırlama yeteneğinin) iştirakçiler emekli olduktan daha sonra yaklaşık yüzde 40 daha süratli azaldığını bulmuştur.
Bir maksadınız ve rutininiz olsun
yaşamınızın rutine bağlanması bir fazlaca kişinin kulağına pek de şirin gelmez. Lakin potansiyel olarak emeklilikte rutin düzgündür. Emekli olduktan daha sonra da ömrünüzün belli bir saatte kalkmak, bir şeyler yapmak, makul bir saate yatmak üzere rutinlerini devam ettirmek sirkadiyen ritmin (biyolojik saat) korunması açısından çok yarar sağlayacaktır. Özetle emeklilikten daha sonra da kendinize bir emel ve rutin belirleyin. Bu durumu kalıcı bir tatil olarak düşünmek yerine kalan hayatınızın miladı olarak görüp kendinize yeni uğraşılar, hobiler edinmek, çalışma hayatınızda olduğu üzere bir mesai tertibi oluşturmak, toplumsal ömrünüzü etkin kılacak bakılırsavler içerisinde var olmaya çalışmak beyin sıhhatiniz açısından pek değerlidir. Emekli olduktan daha sonra kendinize meskende tam vakitli çalışabileceğiniz projeler ve alternatif iş imkanları yaratabilirsiniz.
Emekliliğin ruhsal etkileri
Her şeydilk evvel şunu kabul etmeniz gerekir ki; çalışmak ömrünüzde bir maksattır ve bir tertip rutini oluşturmanızı sağlar. Sabah erken kalkmak için niye sunar. Hepimiz güne başlamak için bir niçine gereksinim duyarız. Hayatta bir maksada tutunmak her vakit bilişsel kabiliyetlerinizi de yüksek düzeyde meblağ. Bir rutinin ve gaye hissinin kaybı, emeklilikten daha sonra depresyon belirtileri yaşamanıza niye olabilir. Emeklilik daha sonrası depresyon pek yaygın bir durumdur. Emekliliğin depresyon haricinde zihinsel sıhhat üzerinde öbür tesirleri de vardır. Mali telaşlar, diğerlerine bağımlı olma korkusu ve hareketsiz hayat birlikteinde korkuyu artırabildiği üzere anksiyeteye de sebep olabilir.
Beyne zararları
Anadolu’da yaygın bir tabir vardır “unumu eledim eleğimi astım” diye… Biroldukça insan belli bir yaşa kadar çalıştıktan daha sonra artık köşeye çekilip dinlenme ve meydanı gençlere bırakma vaktinin geldiğini düşünür. Lakin bilim bunun büyük bir yanılsama olduğunu yapılan araştırmalarla ortaya koymaktadır. Buna bir daha Anadolu’daki bir öteki tabirle karşılık vermek epey yanlışsız olur; “İşleyen demir ışıldar”. Beyniniz ve vücudunuz hareket halinde olduğu sürece daha faal ve tesirli çalışmaya devam eder. özetlemek gerekirsesı, uzun mühlet dinlenmek paslanmaktır. Araştırmalar, emekliliği daha makûs sıhhat ve bilişsel fonksiyondaki düşüşle ilişkilendirir. Ayrıyeten biroldukca araştırmaya gore emeklilik daha sonrası Alzheimer üzere demans çeşitleri gelişme riski gösteriyor. Beynin sürece suratındaki düşüş; hafızayı, düşünme suratını, sözel yetenekleri ve öbür bilişsel yetenekleri olumsuz etkiliyor. Bilgiyi sürece suratınız ne kadar uzun sürerse o bilgiyi unutma ve başların karışması o kadar mümkündür.
İşte araştırma neticeleri
Bilimsel araştırmalara bakılırsa;
■ Erken emekli olan bireylerin daha uzun müddet çalışanlara göre bunama riski daha yüksektir.
■ Etkin olan beyinler daha fazla kontağa ve daha düşük bilişsel gerileme riskine sahip olma eğilimindedir.
■ Beyni daima meşgul tutmak, kaslarımızı formda tutmaktan farklı değildir. Beyin hücreleri kullanılmazsa fonksiyonunu kaybeder.
■ Devam eden beyin sıhhati için emekliliğe geçiş sürecinde toplumsal bağları güçlendirmek fazlaca kıymetlidir.
■ Gönüllülük yahut fiyatlı çalışma fizikî ve zihinsel sıhhati olumlu tesirler.
■ İştirakçileri 30 yılı aşkın bir süre izleyen İngiliz araştırmacılar, sözel hafızanın (sözcükleri ve lisanı içeren öteki soyutlamaları hatırlama yeteneğinin) iştirakçiler emekli olduktan daha sonra yaklaşık yüzde 40 daha süratli azaldığını bulmuştur.
Bir maksadınız ve rutininiz olsun
yaşamınızın rutine bağlanması bir fazlaca kişinin kulağına pek de şirin gelmez. Lakin potansiyel olarak emeklilikte rutin düzgündür. Emekli olduktan daha sonra da ömrünüzün belli bir saatte kalkmak, bir şeyler yapmak, makul bir saate yatmak üzere rutinlerini devam ettirmek sirkadiyen ritmin (biyolojik saat) korunması açısından çok yarar sağlayacaktır. Özetle emeklilikten daha sonra da kendinize bir emel ve rutin belirleyin. Bu durumu kalıcı bir tatil olarak düşünmek yerine kalan hayatınızın miladı olarak görüp kendinize yeni uğraşılar, hobiler edinmek, çalışma hayatınızda olduğu üzere bir mesai tertibi oluşturmak, toplumsal ömrünüzü etkin kılacak bakılırsavler içerisinde var olmaya çalışmak beyin sıhhatiniz açısından pek değerlidir. Emekli olduktan daha sonra kendinize meskende tam vakitli çalışabileceğiniz projeler ve alternatif iş imkanları yaratabilirsiniz.