Kistler, bedenin farklı doku ve organlarında meydana gelen tipik olarak içleri hava yahut sıvı ile dolu kabarcık yahut kapsül gibisi keselerdir. Milimetrik boyutta olabileceği üzere vakit içinde büyüyerek bedende birtakım tehditler oluşturabilir.
Bulundukları dokunun olağan bir modülü olmayıp etrafları kist duvarı (cidarı) olarak da isimlendirilebilecek bir zarla kaplıdır. Bu zar kisti bulunduğu doku ve organdan ayırır. İçlerinin iltihap ile dolu olması durumunda bunların bir kist değil apse olarak isimlendirilmesi gerekir.
Kistlerin birçoğu güzel huyludur. Kanserleşme eğilimi göstermezler ve hayli büyük olmadıkları sürece rastgele bir belirtiye niye olmazlar. Ama her ihtimale karşı, bilhassa muhakkak bir süre içerisinde tabiatıyla kaybolmayan, büyüme eğiliminde olan, ağrı ve gibisi şikayetlere yol açan kistler cerrahi operasyon sayesinde çıkarılmalıdır.
KİST yol açar?
Enfeksiyonlar ve yağ bezelerinin tıkanması üzere birtakım niçinler kist oluşumuna taban hazırlayabilir. Ancak rastgele bir niçine bağlı olmadan da kistlerin oluşumu kelam konusu olabilmektedir. Kistlerin oluşumunda rol oynayan faktörlerden kimileri şunlardır:
-Genetik faktörler
-Doğumsal (konjenital) hastalıklar
-Vücudun çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan uygun ya da makûs huylu tümörler
-Hücre deformasyonları ya da hücre ölümleri
-Kronik enflamatuar rahatsızlıklar
-Enfeksiyonlar
-Geçirilen cerrahi operasyonlar
-Travmalar ve faydalanmalar
KİST BELİRTİLERİ NELERDİR?
Küçük ve belirli meçhul olan kistler çoklukla rastgele bir belirtiye niye olmaz. tıpkı vakitte, kistlerin birçok şişlikler formunda kendini gösterir. Belirtiler ise kistin bulunduğu beden bölgesi ve tipine göre değişkenlik gösterir.
Bazı kist çeşitlerinin yaygın görülen belirtileri şöyledir:
–Kadınlarda sık karşılaşılan yumurtalık kistleri birtakım durumlarda asemptomatik olsa da birtakım olaylarda çok şiddetli seyreder. Bu durumda, karında ağrı ve şişlik, adet öncesi ve adet periyodunda pelvik ağrı, sistemsiz adet kanamaları, bağırsak hareketleri sırasında ağrı hissi, sırt ve bel ağrıları, mide bulantısı ve kusma, kısırlık, hormonal dengesizlik ve cinsel münasebet sırasında ağrı üzere belirtiler görülür.
–Epidermoid ve dermoid kistler yumru halinde kendini gösterir. Çoklukla içi dolu olan bu kistler gözle görülür biçimde ve kırmızımsı renktedir.
–İç organlarda görülen kistler belirti göstermeyebilir. tıpkı vakitte, akciğer, karaciğer ve böbrek üzere organlarda fonksiyon kaybı ve bu bölgelerde ağrıya niye olabilir. Böbrek kistinde bulantı ve kusma da görülebilir.
Bu belirtiler kistin tipine bakılırsa değişebileceği üzere kistin boyutuna göre de farklılaşır. Karaciğer, akciğer ve böbrek üzere organlarda fazlaca büyük boyutlara ulaşan kistler, keskin ağrılara niye olabilir. Bu ağrılar deri altında görülen hayli büyük kistler niçiniyle de oluşabilir.
Bazı durumlarda bu ağrıların şiddeti artabilir. Hastaların aşikâr durumlarda durması ya da ani hareket etmesiyle ağrı şiddetlenebilir. Birtakım durumlarda ise içi sıvı dolu kistin patlaması da ağrıya yol açar. Bu durumda epeyce keskin ve dayanılmaz acıya sebep olan belirtiler görülebilir. bu biçimde bir durumda, hastaların vakit kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna başvurması gerekir.
KİST VE TÜMÖR ORTASINDAKİ FARK NEDİR?
Kist ve tümör görünüm itibariyle emsal özelliklere sahiptir. birebir vakitte, yapıları büsbütün farklıdır. Kistler de tümörler üzere düzgün ya da berbat huylu olsa da birden fazla kist bedende rastgele bir hasara niye olmaz. Kistlerin daha epeyce deri altı ve yumurtalıklarda çıktığı söylenebilir. Birçok güzel huyludur ve yavaş gelişim gösterir. Genel manada öbür bir hastalığa niye olmaz.
Tümörler ise bedenin rastgele bir kısmı ve dokusunda ortaya çıkabilir. Makûs huylu tümörler kanserle bağlıdır. Süratli bir biçimde yayılabilir ve şiddetli belirtilere niye olabilir.
KİST CİNSLERİ NELERDİR?
Yumurtalık ve rahim kistleri: Yumurtalıklarda oluşan folikül kistleri, korpus luteum kistleri ile rahimde endometrium katmanında oluşan çikolata kistleri bu kümeye girer. Birçoğunda evvela ilaç tedavisi ve takip önerilir. Resen güzelleşmeyen kistler ise cerrahi teknikler sayesinde çıkarılır. Yumurtalıklarda hayli sayıda küçük yapılı kist gelişimi ile karakterize polikistik over sendromunda ise ilaç tedavisi ile takip bir ortada yürütülür. Kimi durumlarda ise cerrahi operasyonlar önerilebilir.
Meme kistleri: Göğüs dokusunda oluşan kistler ağrı ve göğüs görünümündeki değişikliklerle kendini aşikâr eder. Göğüste kist tespit edildiği durumlarda kistin âlâ huylu mu yoksa berbat huylu mu olduğunun araştırılmasına yönelik uygulamalar yapılır. Güzel huylu kistlerde takip önerilebilirken berbat huylu kistlere yönelik onkolojik tedavi başlatılır.
Böbrek kistleri: Böbrekte kist oluşumu yüzey katmanında yahut organın iç kısmında gerçekleşebilir. Polikistik böbrek hastalığı biçiminde birden çok küçük yapılı kistin varlığı da kelam konusu olabilir. Kistlerin organın çalışma kapasitesi üstündeki tesirleri ve kanserleşme eğilimleri belirlenerek tedavi planı buna bakılırsa şekillendirilir.
Beyin kistleri: Araknoid kist olarak da isimlendirilen beyinde kist oluşumu, doğumsal yahut daha sonradan gelişimli olabilir. Psikiyatrik hastalıklar üzerinde de tesirli olduğu düşünülen beyin kistlerinin tedavisi bulunduğu bölgeye göre cerrahi teşebbüsler yahut baskılayıcı ilaçlar ile şekillendirilir.
Deri altı ve deri üstü kistleri: Derinin çeşitli katmanlarında oluşabilen kistler gözle görülebilir olmaları niçiniyle çarçabuk teşhis edilirler. Bu kistlerin birçoğu sıradan ve kısa süren cerrahi operasyonlar ile küçük kesiler açılarak çıkarılır ve patolojik incelemeye gönderilir.
Hidatik kistler: Bedende oluşabilecek en tehlikeli kistler olan hidatik kistler; akciğerler, karaciğer ve kalp üzere dokularda önemli boyutlu aksiliklere yol açar. Köpek dışkısında bulunan tenya yumurtalarının besinler ve hijyenik olmayan sular ile insan bedenine girmesi kararında gelişen bu hastalık ağır ve sinsi bir biçimde ilerleyerek hayati risk oluşturabilir.
KİST TANISI NASIL KONUR?
Kist teşhisinde evvela fiziki muayene sırasında hastalarda hangi belirtilerin görüldüğüne bakılır. Boyut olarak büyük kistler ağrı üzere aşikâr semptomlara niye olabilir. Bu belirtilerin bedende nerede görüldüğü de çok kıymetlidir. Ayrıyeten, deri altı ya da üstünde ortaya çıkan şişlikler kistin daha kolay tespit edilmesini sağlar.
Özellikle iç organlarda meydana gelen kistler için teşhis sürecinde görüntüleme hallerinden yararlanılır. Ultrasonografi, kesin teşhis için öncelikli olarak kullanılan prosedürdür. Yumurtalık kistleri başta olmak üzere karaciğer, akciğer ve böbrek kistlerinin teşhisinde ultrasonografi yoluna başvurulur. Bu sayede, kistin tam pozisyonu ve boyutları hakkında ayrıntılı bilgi elde edilebilir.
Bazı durumlarda ise hiç bir belirti göstermeyen kistler tesadüfen keşfedilir. Bu durumda, hastalar, farklı bir niçinle sıhhat kurumuna başvurmuş olabilir. Kistin boyutu ve pozisyonuna göre önemli bir rahatsızlığa niye olabileceği durumlarda cerrahi usullerden faydalanılır.
KİST NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Kistlerde tedavi süreci, kistin hangi organ ve dokuda bulunduğuna ve tipine göre farklılık gösterir. Âlâ huylu olduğu tespit edilen, büyüme eğiliminde olmayan ve bireyde rastgele bir rahatsızlığa yol açmayan kistlerde ekseriyetle sistemli takip önerilir.
Belli bir süre takip edilen ve tipine göre ilaç kullanması ile desteklenen kist olgularında zaten düzgünleşme gözlenebilir. Lakin uzun müddet boyunca takip edilmesine karşın güzelleşmeyen, küçülmeyen yahut büyüme eğiliminde olan, kanser kuşkusu bulunduran kistler çoklukla tabip önerisi ile cerrahi operasyon sayesinde çıkarılır. Deride oluşan kistler lokal anestezi uygulanarak kistin boyutuna nazaran değişen boyutlardaki kesilerle sıradan biçimde çıkarılabilir.
Yumurtalık kistlerinde hormon ilaçları ve doğum denetim haplarının kullanması ile kist oluşumuna yol açtığı düşünülen adet düzensizliği üzere aksilikler ortadan kaldırıldıktan daha sonra birkaç ay mühlet ile kistler takip edilebilir. Lakin belli bir süre zarfında güzelleşmeyen ve boyutu itibariyle organların sıhhati üzerinde risk oluşturan, kısırlığa yol açan kistler uygun cerrahi teknikler sayesinde alınmalıdır.
Konumu itibariyle çıkartılamayacak konumda bulunan yahut operasyonun tehlike arz ettiği hassas bölgelerde oluşan içi sıvı dolu kistlerde bir iğne sayesinde kistin içi boşaltılabilir. Cerrahi operasyon sayesinde alınan tüm kistler ve iğne sayesinde boşaltılan kistlerde kistin içerisinden boşaltılan sıvı örnekleri kesinlikle patoloji laboratuvarlarına inceleme için gönderilmeli ve çıkacak sonuca nazaran daha sonraki tedavi planı belirlenmelidir.
Eğer siz de bedeninizin rastgele bir organ yahut dokusunda kist olduğunu öğrendiyseniz, tespit edilen kist hakkında ayrıntılı biçimde muayene ve taramadan geçmek üzere bir sıhhat kuruluşuna başvurmalısınız. Yapılacak teşhis testleri kararında kistinizin tipi ve niye olabileceği aksilikler belirlendikten daha sonra doktorunuzla bir arada tedavi ve takip sürecinizi planlayabilirsiniz.
Bulundukları dokunun olağan bir modülü olmayıp etrafları kist duvarı (cidarı) olarak da isimlendirilebilecek bir zarla kaplıdır. Bu zar kisti bulunduğu doku ve organdan ayırır. İçlerinin iltihap ile dolu olması durumunda bunların bir kist değil apse olarak isimlendirilmesi gerekir.
Kistlerin birçoğu güzel huyludur. Kanserleşme eğilimi göstermezler ve hayli büyük olmadıkları sürece rastgele bir belirtiye niye olmazlar. Ama her ihtimale karşı, bilhassa muhakkak bir süre içerisinde tabiatıyla kaybolmayan, büyüme eğiliminde olan, ağrı ve gibisi şikayetlere yol açan kistler cerrahi operasyon sayesinde çıkarılmalıdır.
KİST yol açar?
Enfeksiyonlar ve yağ bezelerinin tıkanması üzere birtakım niçinler kist oluşumuna taban hazırlayabilir. Ancak rastgele bir niçine bağlı olmadan da kistlerin oluşumu kelam konusu olabilmektedir. Kistlerin oluşumunda rol oynayan faktörlerden kimileri şunlardır:
-Genetik faktörler
-Doğumsal (konjenital) hastalıklar
-Vücudun çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan uygun ya da makûs huylu tümörler
-Hücre deformasyonları ya da hücre ölümleri
-Kronik enflamatuar rahatsızlıklar
-Enfeksiyonlar
-Geçirilen cerrahi operasyonlar
-Travmalar ve faydalanmalar
KİST BELİRTİLERİ NELERDİR?
Küçük ve belirli meçhul olan kistler çoklukla rastgele bir belirtiye niye olmaz. tıpkı vakitte, kistlerin birçok şişlikler formunda kendini gösterir. Belirtiler ise kistin bulunduğu beden bölgesi ve tipine göre değişkenlik gösterir.
Bazı kist çeşitlerinin yaygın görülen belirtileri şöyledir:
–Kadınlarda sık karşılaşılan yumurtalık kistleri birtakım durumlarda asemptomatik olsa da birtakım olaylarda çok şiddetli seyreder. Bu durumda, karında ağrı ve şişlik, adet öncesi ve adet periyodunda pelvik ağrı, sistemsiz adet kanamaları, bağırsak hareketleri sırasında ağrı hissi, sırt ve bel ağrıları, mide bulantısı ve kusma, kısırlık, hormonal dengesizlik ve cinsel münasebet sırasında ağrı üzere belirtiler görülür.
–Epidermoid ve dermoid kistler yumru halinde kendini gösterir. Çoklukla içi dolu olan bu kistler gözle görülür biçimde ve kırmızımsı renktedir.
–İç organlarda görülen kistler belirti göstermeyebilir. tıpkı vakitte, akciğer, karaciğer ve böbrek üzere organlarda fonksiyon kaybı ve bu bölgelerde ağrıya niye olabilir. Böbrek kistinde bulantı ve kusma da görülebilir.
Bu belirtiler kistin tipine bakılırsa değişebileceği üzere kistin boyutuna göre de farklılaşır. Karaciğer, akciğer ve böbrek üzere organlarda fazlaca büyük boyutlara ulaşan kistler, keskin ağrılara niye olabilir. Bu ağrılar deri altında görülen hayli büyük kistler niçiniyle de oluşabilir.
Bazı durumlarda bu ağrıların şiddeti artabilir. Hastaların aşikâr durumlarda durması ya da ani hareket etmesiyle ağrı şiddetlenebilir. Birtakım durumlarda ise içi sıvı dolu kistin patlaması da ağrıya yol açar. Bu durumda epeyce keskin ve dayanılmaz acıya sebep olan belirtiler görülebilir. bu biçimde bir durumda, hastaların vakit kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna başvurması gerekir.
KİST VE TÜMÖR ORTASINDAKİ FARK NEDİR?
Kist ve tümör görünüm itibariyle emsal özelliklere sahiptir. birebir vakitte, yapıları büsbütün farklıdır. Kistler de tümörler üzere düzgün ya da berbat huylu olsa da birden fazla kist bedende rastgele bir hasara niye olmaz. Kistlerin daha epeyce deri altı ve yumurtalıklarda çıktığı söylenebilir. Birçok güzel huyludur ve yavaş gelişim gösterir. Genel manada öbür bir hastalığa niye olmaz.
Tümörler ise bedenin rastgele bir kısmı ve dokusunda ortaya çıkabilir. Makûs huylu tümörler kanserle bağlıdır. Süratli bir biçimde yayılabilir ve şiddetli belirtilere niye olabilir.
KİST CİNSLERİ NELERDİR?
Yumurtalık ve rahim kistleri: Yumurtalıklarda oluşan folikül kistleri, korpus luteum kistleri ile rahimde endometrium katmanında oluşan çikolata kistleri bu kümeye girer. Birçoğunda evvela ilaç tedavisi ve takip önerilir. Resen güzelleşmeyen kistler ise cerrahi teknikler sayesinde çıkarılır. Yumurtalıklarda hayli sayıda küçük yapılı kist gelişimi ile karakterize polikistik over sendromunda ise ilaç tedavisi ile takip bir ortada yürütülür. Kimi durumlarda ise cerrahi operasyonlar önerilebilir.
Meme kistleri: Göğüs dokusunda oluşan kistler ağrı ve göğüs görünümündeki değişikliklerle kendini aşikâr eder. Göğüste kist tespit edildiği durumlarda kistin âlâ huylu mu yoksa berbat huylu mu olduğunun araştırılmasına yönelik uygulamalar yapılır. Güzel huylu kistlerde takip önerilebilirken berbat huylu kistlere yönelik onkolojik tedavi başlatılır.
Böbrek kistleri: Böbrekte kist oluşumu yüzey katmanında yahut organın iç kısmında gerçekleşebilir. Polikistik böbrek hastalığı biçiminde birden çok küçük yapılı kistin varlığı da kelam konusu olabilir. Kistlerin organın çalışma kapasitesi üstündeki tesirleri ve kanserleşme eğilimleri belirlenerek tedavi planı buna bakılırsa şekillendirilir.
Beyin kistleri: Araknoid kist olarak da isimlendirilen beyinde kist oluşumu, doğumsal yahut daha sonradan gelişimli olabilir. Psikiyatrik hastalıklar üzerinde de tesirli olduğu düşünülen beyin kistlerinin tedavisi bulunduğu bölgeye göre cerrahi teşebbüsler yahut baskılayıcı ilaçlar ile şekillendirilir.
Deri altı ve deri üstü kistleri: Derinin çeşitli katmanlarında oluşabilen kistler gözle görülebilir olmaları niçiniyle çarçabuk teşhis edilirler. Bu kistlerin birçoğu sıradan ve kısa süren cerrahi operasyonlar ile küçük kesiler açılarak çıkarılır ve patolojik incelemeye gönderilir.
Hidatik kistler: Bedende oluşabilecek en tehlikeli kistler olan hidatik kistler; akciğerler, karaciğer ve kalp üzere dokularda önemli boyutlu aksiliklere yol açar. Köpek dışkısında bulunan tenya yumurtalarının besinler ve hijyenik olmayan sular ile insan bedenine girmesi kararında gelişen bu hastalık ağır ve sinsi bir biçimde ilerleyerek hayati risk oluşturabilir.
KİST TANISI NASIL KONUR?
Kist teşhisinde evvela fiziki muayene sırasında hastalarda hangi belirtilerin görüldüğüne bakılır. Boyut olarak büyük kistler ağrı üzere aşikâr semptomlara niye olabilir. Bu belirtilerin bedende nerede görüldüğü de çok kıymetlidir. Ayrıyeten, deri altı ya da üstünde ortaya çıkan şişlikler kistin daha kolay tespit edilmesini sağlar.
Özellikle iç organlarda meydana gelen kistler için teşhis sürecinde görüntüleme hallerinden yararlanılır. Ultrasonografi, kesin teşhis için öncelikli olarak kullanılan prosedürdür. Yumurtalık kistleri başta olmak üzere karaciğer, akciğer ve böbrek kistlerinin teşhisinde ultrasonografi yoluna başvurulur. Bu sayede, kistin tam pozisyonu ve boyutları hakkında ayrıntılı bilgi elde edilebilir.
Bazı durumlarda ise hiç bir belirti göstermeyen kistler tesadüfen keşfedilir. Bu durumda, hastalar, farklı bir niçinle sıhhat kurumuna başvurmuş olabilir. Kistin boyutu ve pozisyonuna göre önemli bir rahatsızlığa niye olabileceği durumlarda cerrahi usullerden faydalanılır.
KİST NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Kistlerde tedavi süreci, kistin hangi organ ve dokuda bulunduğuna ve tipine göre farklılık gösterir. Âlâ huylu olduğu tespit edilen, büyüme eğiliminde olmayan ve bireyde rastgele bir rahatsızlığa yol açmayan kistlerde ekseriyetle sistemli takip önerilir.
Belli bir süre takip edilen ve tipine göre ilaç kullanması ile desteklenen kist olgularında zaten düzgünleşme gözlenebilir. Lakin uzun müddet boyunca takip edilmesine karşın güzelleşmeyen, küçülmeyen yahut büyüme eğiliminde olan, kanser kuşkusu bulunduran kistler çoklukla tabip önerisi ile cerrahi operasyon sayesinde çıkarılır. Deride oluşan kistler lokal anestezi uygulanarak kistin boyutuna nazaran değişen boyutlardaki kesilerle sıradan biçimde çıkarılabilir.
Yumurtalık kistlerinde hormon ilaçları ve doğum denetim haplarının kullanması ile kist oluşumuna yol açtığı düşünülen adet düzensizliği üzere aksilikler ortadan kaldırıldıktan daha sonra birkaç ay mühlet ile kistler takip edilebilir. Lakin belli bir süre zarfında güzelleşmeyen ve boyutu itibariyle organların sıhhati üzerinde risk oluşturan, kısırlığa yol açan kistler uygun cerrahi teknikler sayesinde alınmalıdır.
Konumu itibariyle çıkartılamayacak konumda bulunan yahut operasyonun tehlike arz ettiği hassas bölgelerde oluşan içi sıvı dolu kistlerde bir iğne sayesinde kistin içi boşaltılabilir. Cerrahi operasyon sayesinde alınan tüm kistler ve iğne sayesinde boşaltılan kistlerde kistin içerisinden boşaltılan sıvı örnekleri kesinlikle patoloji laboratuvarlarına inceleme için gönderilmeli ve çıkacak sonuca nazaran daha sonraki tedavi planı belirlenmelidir.
Eğer siz de bedeninizin rastgele bir organ yahut dokusunda kist olduğunu öğrendiyseniz, tespit edilen kist hakkında ayrıntılı biçimde muayene ve taramadan geçmek üzere bir sıhhat kuruluşuna başvurmalısınız. Yapılacak teşhis testleri kararında kistinizin tipi ve niye olabileceği aksilikler belirlendikten daha sonra doktorunuzla bir arada tedavi ve takip sürecinizi planlayabilirsiniz.