Çocuk yetiştirmek büyük bir sorumluluk ve efor gerektiriyor. Bu süreçte anne-babaların başarısız olduğu durumlar kadar âlâ niyetle sergiledikleri tavırlar da çocukta vakit içinde özgüven problemine, suçluluk, yetersizlik, değersizlik üzere hislere yol açabiliyor. Uzman Psikolog Selin Karabulut, bu sıkıntılara karşı günümüz ebeveynlerine değerli tavsiyeler verdi. İşte açıklamaları…
Organik beslemek ve yeterli okullara göndermek her şeyi çözmez
Çocuklarımızı sağduyulu, sorun çözmeyi bilen, düşünen, yaratan, kendi hakkını savunurken diğerlerinin hakkını gözeten bir çocuk olarak yetiştirmeye çalışmamız gerekir. Yoksa güzel okullara göndermek ve organik beslemek her şeyi çözmüyor.
Onların, her istediklerinin yapılmasına değil, güzel bir rehbere gereksinimi vardır
Her istediği yapılan çocukla o da bizim her istediğimizi yapacaktır üzere bir mantık kurulmamalıdır. Bu, sağlıklı bir ebeveyn tavrı değildir. Çocukların her istediğinin yapılmasına değil düzgün bir rehbere muhtaçlığı vardır. Sevildiklerini ve ne yaparlarsa yapsınlar sevildiklerini bilmeleri epey değerlidir. Yaptıkları kusur ve yanlışların neticeleriyla yüzleşmelidirler.
Çocuklar aile ortasındaki dengeyi, arayı, bağlantıyı, o ailenin gerçeklerini ve bireylerin rollerini bilmek kavramak anlamak durumundadır. Ebeveyn çocuk bağlantısı tek taraflı alma ve verme üzerine kurulmamalıdır. Her bir aile bireyi üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmelidir. Çocukların konutta aldıkları aile eğitiminin yanı sıra, dengeli ve istikrarlı anne-baba tavırları, gelişim seviyesi, genetik yapısı ve ailenin sosyo-ekonomik seviyesi, çocukların toplumsal hayata ahenk hünerlerini belirleyecektir. Gerçek sorunlara gerçekçi tahliller bularak, çocukların sorumluluk almalarını sağlayarak, onların şahsi hudutlarına hürmet göstererek ve en değerlisi “iyi örnek” olarak onların hayatlarına olumlu katkı sağlamış oluruz.
beraber çamaşırları katlayarak da kaliteli vakit geçirilir
Çocukla kaliteli vakit geçirmek, her insanın düşünüp kendine, ailesine, sosyo-ekonomik düzebir daha, zevkine, yaratıcılığına ve gereksinimlerine göre belirleyebileceği bir şeydir. Kaliteli vakit geçirmek demek geçirdiğiniz anı yalnızca çocuğunuzla paylaşmak, tüm ilgi ve gücünüzü ona yöneltmek ve tüm sevginizi o anlık paylaşıma aktarmak demektir. Kaliteli vakit geçirme listesi diye bir şey yoktur. bir arada çamaşırları katlamak da kaliteli vakit geçirmek olabilir, konsere gitmek de…
Bu yanlışlardan kaçınmak gerekir
Günümüz genç ebeveynlerinde en sık karşılaşılan sakıncalı durumlar çocuğun her istediğini yapmak, daima oyuncak almak, erken yaşta ağır ekran kullanmasına maruz bırakmak, çocukla kaliteli vakit geçirmemek, onları yetişkin üzere görmek ve çocuk odaklı yaşamak sayılabilir. Çocuk ona rehberlik edip yol gösterecek, itimatla takip edebileceği ebeveyne gereksinim duyar. Gölge üzere takip etmek çok kollayıcı, kollayıcı ebeveyn tavrına ilişkin bir davranıştır. Denetim ana düzenektir. Çok denetim altında büyüyen çocuklarda kendine ve etrafa inanç gelişimi zedelenebilir, kendilik algısı bozulabilir, yetişkinlikte de her vakit bir diğerinin takviye ve onayına muhtaç hissedebilir.
Öte yandan çocuğun istenmeyen davranışlarını tehditle durdurmaya çalışmak da epeyce yanlıştır. ‘Beni üzersen annesiz kalırsın’, ‘Şunu yaparsan seni terk ederim’ üzere tehditler çocuklarda suçluluk hissinin yerleşmesine niye olur. Bunun yerine yaptığı davranışların ne cins sonuçlara yol açabileceğini gösterip, yanılgısının farkına varmasını sağlamak gerekir. Onları diğer çocuklarla kıyaslamak da bir öteki yanlış. Bu çocukta değersizlik, sevgisizlik ve yetersizlik hislerine niye olabilir. Onları aşağılamak, küçümsemek de özgüvenlerini zedeler. Bunun yerine davranışlarını eleştirip, yanlışsız olanlarını övmek gerekir.
Organik beslemek ve yeterli okullara göndermek her şeyi çözmez
Çocuklarımızı sağduyulu, sorun çözmeyi bilen, düşünen, yaratan, kendi hakkını savunurken diğerlerinin hakkını gözeten bir çocuk olarak yetiştirmeye çalışmamız gerekir. Yoksa güzel okullara göndermek ve organik beslemek her şeyi çözmüyor.
Onların, her istediklerinin yapılmasına değil, güzel bir rehbere gereksinimi vardır
Her istediği yapılan çocukla o da bizim her istediğimizi yapacaktır üzere bir mantık kurulmamalıdır. Bu, sağlıklı bir ebeveyn tavrı değildir. Çocukların her istediğinin yapılmasına değil düzgün bir rehbere muhtaçlığı vardır. Sevildiklerini ve ne yaparlarsa yapsınlar sevildiklerini bilmeleri epey değerlidir. Yaptıkları kusur ve yanlışların neticeleriyla yüzleşmelidirler.
Çocuklar aile ortasındaki dengeyi, arayı, bağlantıyı, o ailenin gerçeklerini ve bireylerin rollerini bilmek kavramak anlamak durumundadır. Ebeveyn çocuk bağlantısı tek taraflı alma ve verme üzerine kurulmamalıdır. Her bir aile bireyi üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmelidir. Çocukların konutta aldıkları aile eğitiminin yanı sıra, dengeli ve istikrarlı anne-baba tavırları, gelişim seviyesi, genetik yapısı ve ailenin sosyo-ekonomik seviyesi, çocukların toplumsal hayata ahenk hünerlerini belirleyecektir. Gerçek sorunlara gerçekçi tahliller bularak, çocukların sorumluluk almalarını sağlayarak, onların şahsi hudutlarına hürmet göstererek ve en değerlisi “iyi örnek” olarak onların hayatlarına olumlu katkı sağlamış oluruz.
beraber çamaşırları katlayarak da kaliteli vakit geçirilir
Çocukla kaliteli vakit geçirmek, her insanın düşünüp kendine, ailesine, sosyo-ekonomik düzebir daha, zevkine, yaratıcılığına ve gereksinimlerine göre belirleyebileceği bir şeydir. Kaliteli vakit geçirmek demek geçirdiğiniz anı yalnızca çocuğunuzla paylaşmak, tüm ilgi ve gücünüzü ona yöneltmek ve tüm sevginizi o anlık paylaşıma aktarmak demektir. Kaliteli vakit geçirme listesi diye bir şey yoktur. bir arada çamaşırları katlamak da kaliteli vakit geçirmek olabilir, konsere gitmek de…
Bu yanlışlardan kaçınmak gerekir
Günümüz genç ebeveynlerinde en sık karşılaşılan sakıncalı durumlar çocuğun her istediğini yapmak, daima oyuncak almak, erken yaşta ağır ekran kullanmasına maruz bırakmak, çocukla kaliteli vakit geçirmemek, onları yetişkin üzere görmek ve çocuk odaklı yaşamak sayılabilir. Çocuk ona rehberlik edip yol gösterecek, itimatla takip edebileceği ebeveyne gereksinim duyar. Gölge üzere takip etmek çok kollayıcı, kollayıcı ebeveyn tavrına ilişkin bir davranıştır. Denetim ana düzenektir. Çok denetim altında büyüyen çocuklarda kendine ve etrafa inanç gelişimi zedelenebilir, kendilik algısı bozulabilir, yetişkinlikte de her vakit bir diğerinin takviye ve onayına muhtaç hissedebilir.
Öte yandan çocuğun istenmeyen davranışlarını tehditle durdurmaya çalışmak da epeyce yanlıştır. ‘Beni üzersen annesiz kalırsın’, ‘Şunu yaparsan seni terk ederim’ üzere tehditler çocuklarda suçluluk hissinin yerleşmesine niye olur. Bunun yerine yaptığı davranışların ne cins sonuçlara yol açabileceğini gösterip, yanılgısının farkına varmasını sağlamak gerekir. Onları diğer çocuklarla kıyaslamak da bir öteki yanlış. Bu çocukta değersizlik, sevgisizlik ve yetersizlik hislerine niye olabilir. Onları aşağılamak, küçümsemek de özgüvenlerini zedeler. Bunun yerine davranışlarını eleştirip, yanlışsız olanlarını övmek gerekir.