Psikolojide Kozmik Olarak Kabul Edilen 5 Faktör Kişilik Kuramı Nedir? Bizleri Nasıl Tesirler?

çavuş

Aktif Üye
Psikolojide kozmik olarak kabul edilen 5 temel kişilik özelliğinin herkeste var olan karakteristik nitelikler olduğu düşünülüyor. Pekala ‘5 faktör kişilik kuramı’ ismi verilen bu olay nedir? 5 karakteristik özellik nedir? Bizleri nasıl tesirler? Anlattık.
👇



Kaynak: https://www.verywellmind.com/the-big-…

“Büyük beşli” olarak da bilinen 5 faktör kişilik kuramı, dünya üzerinde psikologlar tarafınca onay almış bir niyettir.


Bu kuram önce farklı kültür ve lisanlarda çalışılmış; daha sonra ortak sonuçlardan yola çıkarak ‘kişilik kuramı’ halini almıştır. Bu kurama dair sayısız araştırma yapılsa da, her boyutun iki kutbu olduğunu da belirterek insanların kendilerini ve diğerlerini tanımlamak için bu özellikleri kullanımı yaygın olarak kabul görmüştür.

5 faktör kişilik kuramında yer alan özelliklere bir bakalım…


1. Tecrübeye açıklık


Deneyime ve maceraya açık şahıslar, hayal gücü geniş -hatta sınırsız- olan ve özgürlüğüne düşkün olan bireylerdir.

Dünya ve öteki beşerler hakkında meraklı, öğrenmeye isteklilerdir. Yeni şeyler deneyimlemeyi severler. Bu kişilik özelliğini taşıyanlar maceracı ve yaratıcı olmaya da yatkındır.

Baskın tarafları:


  • Yaratıcılık.


  • Yeni tecrübelere açık olmak.


  • Yeni çabalara odaklanmak.


  • Soyut konseptleri sevmek.
2. Sorumluluk


Hırslı, azimli, dakik, disiplinli, denetimli ve organize odaklı bireylerdir.

Daima ileriyi planlar ve emin adımlar ile ilerlerler. Davranışlarının öbür insanları nasıl etkileyeceğini de düşünerek hareket ederler. kimi vakit işlerini yapmayı erteleyebilir; geç dahi kalabilirler.

Baskın istikametleri:


  • Hazırlıklılardır.


  • Önemli işleri derhal bitirirler.


  • Detaycılardır.


  • Planlı olmaktan keyif alırlar.
3. Dışadönüklük


Eğlenmeyi seven, sevecen, konuşkan, toplumsal ve hislerini söz edebilen bireylerdir.

Bu kişilik özelliğini taşıyan beşerler toplumsal etkinliklerden güç alırlar. Öbür insanların etrafında olmak onlara keyifli ve heyecanlı hissettirir. Bu kişilik özelliğini taşımayanlar içedönük olmaya meyillidir.

Baskın tarafları:


  • İlgi odağı olmayı severler.


  • Muhabbet başlatmayı severler.


  • Geniş bir etrafları vardır.


  • Düşünmeden konuşurlar.
4. Uyumluluk


İnsancıl, kibar, huzurlu ve itimat veren davranışlara sahiplerdir.

Bu kişilik özelliğini taşıyan beşerler kadro çalışmasına açıktır. Lakin bu özelliğin karakteristiklerini taşımayanlar daha hayli manipülatif ve bencil olmaya meyillidir.

Baskın istikametleri:


  • Diğer insanları önemserler.


  • Empati tarafları kuvvetlidür.


  • Başkalarına yardım etmeyi ve memnun etmeyi severler.


  • Diğer insanların memnunluğu ile memnun olurlar.
5. Nevrotiklik


Kaygılı, duygusal, istikrarsız ve huysuz şahıslardır.

Nevrotiklik bakımından derecesi yüksek olan bireyler ruh hali değişimi, anksiyete ve hüzün üzere hisleri epeyce sık yaşar. Bu karakteristik özelliğin aksi olan beşerler ise nispeten daha istikrarlı ve duygusal olarak sağlam şahıslardır.

Baskın tarafları:


  • Çok fazla gerilim yaşarlar.


  • Biroldukca farklı şey hakkında tasa duyarlar.


  • Çok kolay üzülürler.


  • Stresli olayları atlatmakta zorlanırlar.