Prof. Dr. Osman Erk, “Kışın görülme sıklığı artan, bilhassa diyabet, KOAH, böbrek yetmezliği üzere kronik rahatsızlıkları olanlarda ve yaşlılarda daha ağır seyreden zatürreye karşı tedbir almak hayat kurtarır’’ dedi…
Pnömoni yani yaygın bilinen ismiyle zatürre, akciğer dokusunun bakteri ve virüslerle iltihaplanması kararı ortaya çıkan tehlikeli bir enfeksiyon hastalığıdır. Birden fazla vakit birinci belirtileri soğuk algınlığı ile karıştırılır ve 50 yaş üstündeki şahıslarda daha sık görülür. Havaların soğumaya başladığı bugünlerde zatürreye karşı tedbir alınması gerektiğini hatırlatan İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bu hususta şu ayrıntıları verdi…
Prof. Dr. Osman Erk
Nasıl anlaşılır?
Yüksek ateş, öksürük, balgam çıkarma, göğüs ağrısı en sık rastlanan belirtilerdir. Nefes darlığı, şuur kaybı, bulantı-kusma, sık nefes alıp verme, kas-eklem ağrıları, halsizlik üzere belirtilere de yol açabilir. Hastanın teneffüs sayısı artar. Bilhassa yaşlılarda hastalık ateş olmadan atipik seyredebilir. Yaşlı bir hastanın genel durumunda bozulma, şuurunda değişiklik, ruhsal durumunda bir farklılık zatürreyi düşündürmelidir.
Bağışıklığınız zayıfsa yakalanma riskiniz artar
Hastalığın ortaya çıkmasında beden direncinin azalması tesirlidir. Olağanda hastalık yapmayan mikroplar beden direncinin azalmasıyla akciğer dokusuna ulaşmaları kararı hastalığa yol açarlar. ötürüsıyla sağlıklı beslenmeyle bağışıklık sistemi kuvvetli tutulmalıdır. Zatürre hasta şahısla yakın temasla, onun aksırık, öksürüğüyle ve birebir tabak, çatal, kaşığı kullanmakla bulaşır.
Kimler aşı yaptırmalı?
Özellikle risk faktörü olan bireylerin kesinlikle zatürre aşısı yaptırması gerekir. 18 yaş ve daha sonrası bağışıklığı baskılanmış hastalar (kanser, kronik böbrek yetersizliği, nefrotik sendrom, kronik karaciğer hastalığı), kalp hastalığı olan bireyler, dalağı çıkarılanlar, beyin omurilik sıvısı kaçağı olanlar, şuur kaybı ile seyreden nörolojik hastalığı olanlar, epeyce sigara içenler, astımı olanlar, diyabetik hastalar ve yaşlılar pnömoni (zatürre) aşısı yaptırmalıdır. Risk faktörü olan şahıslarda 18-65 yaşları içinde 1-2 doz, 65 yaş daha sonrası ise herkese bir defa yapılmalıdır. Aşı yılın rastgele bir periyodunda yapılabilir ve en az 5 yıl esirgeyicidir.
Aşı kaç kere uygulanmalı?
İki çeşit zatürre aşısı vardır. Birincisi uzun ömürlü olan ve geç bağışıklık oluşturan Prevenar 13, başkası ise kısa tesirli ve süratli bağışıklık oluşturan Pnömovax 23’tür. Prevenar 13 aşısı bir kere, Pnömovax 23 aşısı ise 5 yıl orta ile en çok üç defa yapılır. 65 yaşın üzerinde olanlarda evvel Prevenar 13, bir yıl daha sonra Pnömovax 23 aşısı kafidir. Bağışıklık sistemini baskılayan lösemi, lenfoma, kanser, organ nakli olan hastalara ise evvel Prevenar 13, 8 hafta daha sonra Pnömovax 23 aşısı yapılmalıdır. 5 yıl daha sonra Pnömovax 23 aşısı yenidenlanır, 3. aşı 65 yaş daha sonrasında uygulanır. Kalp, böbrek, akciğer ve nörolojik hastalıkları olanlarda, sigara içenlerde, alkol kullananlarda ve diyabet üzere kronik hastalıkları olanlara ise tıpkı protokol uygulanabilir yahut Pnömovax 23 aşısı 5 yılda bir yinelanabilir.
Grip zatürreye niye olur mı?
Grip ve pnömoni kış aylarının en sık görülen iki hastalığıdır. Grip bilhassa yaşlılarda zatürreye yol açabilir. kimi vakit de grip daha sonrası ortaya çıkan teneffüs yollarındaki değişiklikler ve bağışıklık sisteminin bozulması kararı üstün enfeksiyon denilen bakterilerin de tabloya eklenmesiyle hastalık ağırlaşır. Bu açıdan grip aşısının, sık sık el yıkamanın, hastalıklı şahıslardan uzak durmanın, hasta bireylerin şahsi eşyalarının kullanılmamasının ehemmiyeti büyüktür.
Nasıl korunabiliriz?
Zatürreye karşı;
■ Sağlıklı ve istikrarlı beslenin,
■ Hijyen şartlarına uyun (özellikle ellerinizi sistemli olarak yıkayın)
■ Sigara ve alkol kullanmayın,
■ Gerilimden uzak durmaya çalışın,
■ Altta yatan kronik ve nörolojik hastalıklarda uygun biçimde tedavi olun,
■ Aşı yaptırın.
Pnömoni yani yaygın bilinen ismiyle zatürre, akciğer dokusunun bakteri ve virüslerle iltihaplanması kararı ortaya çıkan tehlikeli bir enfeksiyon hastalığıdır. Birden fazla vakit birinci belirtileri soğuk algınlığı ile karıştırılır ve 50 yaş üstündeki şahıslarda daha sık görülür. Havaların soğumaya başladığı bugünlerde zatürreye karşı tedbir alınması gerektiğini hatırlatan İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bu hususta şu ayrıntıları verdi…
Prof. Dr. Osman Erk
Nasıl anlaşılır?
Yüksek ateş, öksürük, balgam çıkarma, göğüs ağrısı en sık rastlanan belirtilerdir. Nefes darlığı, şuur kaybı, bulantı-kusma, sık nefes alıp verme, kas-eklem ağrıları, halsizlik üzere belirtilere de yol açabilir. Hastanın teneffüs sayısı artar. Bilhassa yaşlılarda hastalık ateş olmadan atipik seyredebilir. Yaşlı bir hastanın genel durumunda bozulma, şuurunda değişiklik, ruhsal durumunda bir farklılık zatürreyi düşündürmelidir.
Bağışıklığınız zayıfsa yakalanma riskiniz artar
Hastalığın ortaya çıkmasında beden direncinin azalması tesirlidir. Olağanda hastalık yapmayan mikroplar beden direncinin azalmasıyla akciğer dokusuna ulaşmaları kararı hastalığa yol açarlar. ötürüsıyla sağlıklı beslenmeyle bağışıklık sistemi kuvvetli tutulmalıdır. Zatürre hasta şahısla yakın temasla, onun aksırık, öksürüğüyle ve birebir tabak, çatal, kaşığı kullanmakla bulaşır.
Kimler aşı yaptırmalı?
Özellikle risk faktörü olan bireylerin kesinlikle zatürre aşısı yaptırması gerekir. 18 yaş ve daha sonrası bağışıklığı baskılanmış hastalar (kanser, kronik böbrek yetersizliği, nefrotik sendrom, kronik karaciğer hastalığı), kalp hastalığı olan bireyler, dalağı çıkarılanlar, beyin omurilik sıvısı kaçağı olanlar, şuur kaybı ile seyreden nörolojik hastalığı olanlar, epeyce sigara içenler, astımı olanlar, diyabetik hastalar ve yaşlılar pnömoni (zatürre) aşısı yaptırmalıdır. Risk faktörü olan şahıslarda 18-65 yaşları içinde 1-2 doz, 65 yaş daha sonrası ise herkese bir defa yapılmalıdır. Aşı yılın rastgele bir periyodunda yapılabilir ve en az 5 yıl esirgeyicidir.
Aşı kaç kere uygulanmalı?
İki çeşit zatürre aşısı vardır. Birincisi uzun ömürlü olan ve geç bağışıklık oluşturan Prevenar 13, başkası ise kısa tesirli ve süratli bağışıklık oluşturan Pnömovax 23’tür. Prevenar 13 aşısı bir kere, Pnömovax 23 aşısı ise 5 yıl orta ile en çok üç defa yapılır. 65 yaşın üzerinde olanlarda evvel Prevenar 13, bir yıl daha sonra Pnömovax 23 aşısı kafidir. Bağışıklık sistemini baskılayan lösemi, lenfoma, kanser, organ nakli olan hastalara ise evvel Prevenar 13, 8 hafta daha sonra Pnömovax 23 aşısı yapılmalıdır. 5 yıl daha sonra Pnömovax 23 aşısı yenidenlanır, 3. aşı 65 yaş daha sonrasında uygulanır. Kalp, böbrek, akciğer ve nörolojik hastalıkları olanlarda, sigara içenlerde, alkol kullananlarda ve diyabet üzere kronik hastalıkları olanlara ise tıpkı protokol uygulanabilir yahut Pnömovax 23 aşısı 5 yılda bir yinelanabilir.
Grip zatürreye niye olur mı?
Grip ve pnömoni kış aylarının en sık görülen iki hastalığıdır. Grip bilhassa yaşlılarda zatürreye yol açabilir. kimi vakit de grip daha sonrası ortaya çıkan teneffüs yollarındaki değişiklikler ve bağışıklık sisteminin bozulması kararı üstün enfeksiyon denilen bakterilerin de tabloya eklenmesiyle hastalık ağırlaşır. Bu açıdan grip aşısının, sık sık el yıkamanın, hastalıklı şahıslardan uzak durmanın, hasta bireylerin şahsi eşyalarının kullanılmamasının ehemmiyeti büyüktür.
Nasıl korunabiliriz?
Zatürreye karşı;
■ Sağlıklı ve istikrarlı beslenin,
■ Hijyen şartlarına uyun (özellikle ellerinizi sistemli olarak yıkayın)
■ Sigara ve alkol kullanmayın,
■ Gerilimden uzak durmaya çalışın,
■ Altta yatan kronik ve nörolojik hastalıklarda uygun biçimde tedavi olun,
■ Aşı yaptırın.