Çocukları hasta eden Strep A daha sonrası kızıl alarmı!

çavuş

Aktif Üye
İngiltere ve Avrupa ile bir arada ABD’yi de alarma geçiren Strep A enfeksiyonları, her kış çocuklarda boğaz enfeksiyonları ve bademcik iltihabına yol açmasıyla bilinen A kümesi beta hemolitik streptokok isimli bir bakteri niçiniyle oluşuyor.

Halk içinde beta mikrobu olan bu bakteri, aslında yeni bir etken değil, yıllardır pek yaygın bir biçimde bilhassa kış aylarında boğaz enfeksiyonlarına yol açabiliyor ve penisilin tedavisi ile epey rahat tedavi edilebiliyor.

Ancak pandemi daha sonrası periyotta bilhassa İngiltere’de Strep A’ya bağlı çocuk ölümlerinin akabinde oluşan tasanın niçinlerini anlatan Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, her yıl boğaz enfeksiyonlarına yol açan bu bakterinin, erişkinlerde görülen versiyonunun çocuklardaki artışına dikkat çekti:

– A kümesi beta hemolitik streptokok dediğimiz bakteri, aslında insanlarda çoğunlukla enfeksiyona niye olan bir etken. Çocuklarda hepimizin bademcik iltihabı yani tonsillit dediğimiz tabloya yol açıyor. Erişkinde bademcik iltihabı daha ender. Erişkinlerde daha epey deri, yumuşak doku enfeksiyonlarında epeyce sık karşımıza çıkıyor.


Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz


ÇOK SÜRATLİ ÖLDÜRÜYOR

– Bu A kümesi beta hemolitik streptokoklar kimi vakit daha derin dokulara yayılabiliyorlar. örneğin derialtı yağ dokusunun altındaki fasyalara yani kaslara tesir edebiliyorlar. Evvelce de bir periyot ‘et yiyen bakteri’ diye gündeme gelmişti. Nekrotizan fasiit dediğimiz tabloya niye oluyorlar. Biz buna ‘invazif A kümesi beta hemolitik streptokok’ enfeksiyonları diyoruz.

– İnvaziv küme A streptokok enfeksiyonlarının problemi, hayli süratli seyrederek mevte niye olması. Az insanı etkiliyor toplumda lakin, hayli süratli öldürüyor. Şu anda dünyayı alarma geçiren durum, evvelce çocuklarda epey az görülürken, şimdilerde çocuklarda invaziv streptokok enfeksiyonlarında bir ölçü artış olması.

– Çocukta nasıl görülüyor bu? bir daha derin dokulara yayılabiliyor bakteri, kaslara ulaşabiliyor. Bir de bilhassa viral enfeksiyon geçiren çocuklarda, akciğer enfeksiyonu yaparak kana karışıyor ve fazlaca ölümcül tablolara niye olabiliyor. İngiltere’de bir daha yüzde 80 erişkinlerde görülüyor fakat çocuklarda görülme sıklığı yüzde 10’lardayken şimdilerde yüzde 20’lere çıkmış durumda.

A kümesi beta mikroplarının kimi vakit virüslerle enfekte olarak birtakım toksinler yayabildiğini ve bu toksinler niçiniyle de çocuklarda kızıl hastalığı tablosuna yol açtığını kaydeden Prof. Dr. Yavuz, bir başka tasa niçininin de kızıl hastalığının görülme sıklığındaki artış olduğunu vurguladı:

BULANTI, KUSMA, YÜKSEK ATEŞ, DERİDE KIRMIZILIK

– Kızıl toksini taşıyan A kümesi beta hemolitik streptokok, bademcik iltihabı olan çocuklarda kızıl tablosunun oluşmasına yol açabiliyor. Belirtiler bademcik iltihabı üzere başlıyor fakat daha sonra bulantı, kusma, daha yüksek ateş, deride kırmızılıkların, pürtüklü bir imajın oluştuğu kızıl hastalığı tablosu başlıyor. İngiltere ve Hollanda, İrlanda üzere birtakım Avrupa ülkelerinde alarmda olmalarının bir sebebi de kızıl olaylarının epey artmış olması.

– Çok önemli bir viral enfeksiyon salgını var bu yıl. RSV; influenza, covid, eski insan corona virüsleri, parainfluenza vs… Çocuklar epeyce ağır bir biçimde bunlara maruz kalıyor. Üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açıyor bunlar da. Çocuk viral enfeksiyonu geçirip üstüne bununla enfekte olduğunda çocuklarda bu durum; bu bakterinin ‘invaziv (derin yerleşimli)’ enfeksiyona yol açma riskini artırıyor mu kaygısı yarattı. Bu da bir hipotez şu anda.

– Zira olağanda çocuklar A kümesi beta hemolitik streptokok enfeksiyonunu yavaşça geçirir, tedaviyle süratle güzelleşir. Öncesinde viral enfeksiyon geçiren şahıslarda daha mı ağır seyrediyor? Hakikaten viral enfeksiyonlar bedenin bağışıklık sistemini bozarak buna mı niye oluyor? “Bu soruların karşılıkları da araştırılmalıdır” diyor Dünya Sıhhat Örgütü…

KORKULACAK BİR ŞEY YOK, TEDAVİ BASİT

– Streptokok enfeksiyonlarında hepsinin tedavisi penisilindir. Antibiyotiklere direnç kazanan bir patojen de değil. O niçinle de bu manada sorun yok. Ancak sorunun kaynağı, bilhassa invaziv streptokok ve kızıl olaylarındaki artış. İngiltere’de aslında pandemidilk evvel bir yükselme trendi vardı. 2018’de pik yapmıştı. Hatta o periyotta daha fazla kızıl ve daha ağır hastalığa niye olabilen bir suşun ortaya çıktığı biliniyordu.

– Artık bu klasik, 3-4 yılda bir beklenen artış mıdır, yoksa pandemi niçiniyle kapalı kalındı, artık ansızın daha çabuk bulaşabiliyor ondan mıdır çabucak hemen bilmiyoruz. Sonuçta bu bakterilerin de bulaşması, yakın temasla oluyor. Şu anda dünya için fazlaca önemli bir tehdit olarak görülmüyor. Onu söylemek lazım. Sayılar o kadar yüksek değil.

“ÇOCUĞUM HASTALANSIN, BAĞIŞIKLIK KAZANIR” NİYETİ ÇOK YANLIŞ

– Toplumda şöyleki yanlış bir inanış var; “Çocuk hastalığı geçirsin, bağışıklığı güçlensin.” Hiç o denli bir şey yok. Zira bu virüsler bedene giriyor ve ileride kanser yapanı var (mesela HPV), diğer hastalıklara niye olanı var (EBV gibi), CMV üzere çocuğun bağışıklığı yavaşça düştüğünde önemli tablolara niye olanları var. Kronik hastalık yapanları var. O niçinle mümkün olan her durumda çocuğunuzu hastalıktan koruyun.

– Aşısı var ise yaptırın. Şu an hem Kovid birebir vakitte gribin aşısı var. Onun haricinde çocukluk çağı aşılarının eksiksiz olarak yapılması gerekir. Ayrıyeten çocuğunuza ellerini güzelce yıkamayı öğretin ki teneffüs yolu enfeksiyonları mesela nezle, el yıkama ile fazlaca kıymetli oranda azaltılabiliyor. Kalabalıklarda da şu anda maske takılması epeyce mantıklı. Sınıflarda ve toplu taşımada maske takılmalı. (DHA)